Terapia hormonem wzrostu - wskazania i przeciwwskazania

Pytanie nadesłane do redakcji

Czy po zakrzepicy żył głębokich podudzia lewego mógłbym brać hormon wzrostu? Chciałbym urosnąć jeszcze kilka centymetrów, czy jest ryzyko nawrotu zakrzepicy, bo jeśli nie, to jakie mogą być skutki uboczne?

Odpowiedziała

dr n. med. Ewa Krajewska-Siuda
endokrynolog, pediatra
Poradnia Endokrynologiczna
Centrum Leczenia Chorób Serca i Naczyń Unicardia

Pytanie jest bardzo nieprecyzyjne, nie podał Pan swojego wieku i wzrostu. Zakładam, że jest Pan osobą, która zakończyła okres intensywnego wzrastania, a nie satysfakcjonuje Pana wzrost ostateczny. Jeżeli przez ostatni rok urósł Pan ≤1 cm, oznacza to, że został osiągnięty wzrost ostateczny i nasady kostne są już zarośnięte. Terapia hormonem wzrostu jest prowadzona do momentu zarośnięcia nasad kostnych i tylko u osób, u których na podstawie diagnostyki endokrynologicznej potwierdzono niedobór hormonu wzrostu. Natomiast u osób dorosłych wskazaniem do terapii nie jest wzrost, ale takie objawy, jak zmniejszenie masy i siły mięśniowej, zwiększenie zawartości tłuszczu (zwłaszcza w tkance podskórnej tułowia i jamie brzusznej), zmniejszenie wielkości i kurczliwości serca oraz zmniejszenie gęstości mineralnej tkanki kostnej. Rozpoznanie musi być potwierdzone wykazaniem zmniejszonego wydzielania hormonu wzrostu w teście stymulacyjnym, a ewentualne leczenie prowadzone jest w ośrodkach specjalistycznych.

Terapia hormonem wzrostu uważana jest za bezpieczną, wymaga jednak stałego monitorowania według zasad określonych przez Zespół Koordynacyjny ds. Stosowania Hormonu Wzrostu. Stosowanie hormonu wzrostu może się wiązać z wystąpieniem takich rzadkich powikłań, jak:

oporność na insulinę, hiperglikemia - dlatego w trakcie leczenia okresowo wykonywane są testy w kierunku nietolerancji glukozy,
nasilenie obwodowej konwersji hormonów tarczycy, wynikiem czego może być zmniejszenie stężenia T4 z równoczesnym zwiększeniem stężenia T3 w surowicy - dlatego monitoruje się stężenia hormonów tarczycy,
wtórny niedobór hormonu wzrostu spowodowany chorobą nowotworową - należy zwracać uwagę na ewentualne objawy nawrotu nowotworu,
dysplazja bliższej nasady kości udowej - z tego względu dzieci kulejące podczas leczenia somatropiną są szczegółowo badane,
silne lub nawracające bóle głowy, zaburzenia widzenia, nudności i/lub wymioty - w takich przypadkach podejmowana jest diagnostyka w kierunku łagodnego nadciśnienia śródczaszkowego,
przemijające miejscowe odczyny skórne w miejscu wstrzyknięcia preparatu,
podanie somatropiny może wywołać powstawanie skierowanych przeciwko niej przeciwciał, ale wykazują one małą zdolność wiązania antygenu, a ich powstawaniu nie towarzyszą żadne zmiany kliniczne.

Piśmiennictwo:

Dattani M., Preece M.: Growth hormone deficiency and related disorders: insights into causation, diagnosis, and treatment. Lancet 2004; 363: 1977
Hilczer M., Lewiński A.: Wskazania do leczenia hormonem wzrostu dzieci i dorosłych. Przegl. Ped. 2004; 34: 170-175
Krysiak R., Okopień B.: Somatotropinowa niedoczynność przysadki mózgowej w wieku dorosłym. Przegl. Lek. 2007; 64: 9
Romer T.E., Walczak M., Wiśniewski A. i wsp.: Dzieci z zaburzonym procesem wzrastania, kwalifikowane w Polsce do leczenia hormonem wzrostu. Ped. Prakt. 2001; 9: 41-54

19.09.2014

Zobacz także

Wskazania do terapii hormonem wzrostu u dorosłych Czy jeśli nie zakończył się u mnie proces wzrastania kości, to czy dzięki hormonowi wzrostu mógłbym jeszcze urosnąć?
Terapia hormonem wzrostu Ostatnio słyszałam, że sąsiadka podaje swojemu synowi hormon wzrostu (ponieważ chłopak nie jest zbyt wyskoki, ale nie jest też karłem), ma 16 lat. Czy podawanie takiego środka może mu zaszkodzić?

Wybrane treści dla Ciebie

Sposoby leczenia zakrzepicy żył głębokich Zakrzepica żył głębokich oraz zatorowość płucna to dwie postaci żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Sposoby leczenia obu chorób w dużym stopniu się pokrywają, jednak z uwagi na większe ryzyko zgonu oraz nawrotu choroby związane z zatorowością płucną, obowiązuje w niej bardziej „agresywne” leczenie.
Ostre niedokrwienie kończyny górnej Przyczynami ostrego niedokrwienia kończyny są najczęściej zator (74% przypadków) lub zakrzep (5–35% przypadków). Do rzadszych przyczyn należą: zapalenie naczyń, rozwarstwienie ściany tętnicy, uraz lub uszkodzenie tętnicy (np. jako powikłanie niektórych zabiegów wewnątrznaczyniowych).
Zakrzepica żylna Zakrzepica żylna polega na tworzeniu się zakrzepów krwi w żyłach nóg. Najczęściej rozpoczyna się ona w żyłach znajdujących się w mięśniach łydek i stamtąd, przechodząc do coraz większych żył, może wędrować ku górze.
Ostre niedokrwienie kończyn dolnych Przyczynami ostrego niedokrwienia kończyny są najczęściej zator lub zakrzep. Do rzadszych przyczyn należą: zapalenie naczyń, rozwarstwienie ściany tętnicy, uraz lub uszkodzenie tętnicy (np. jako powikłanie niektórych zabiegów wewnątrznaczyniowych).
Akromegalia Akromegalia jest chorobą przewlekłą związaną z nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu. Charakteryzuje się postępującą stopniowo zmianą wyglądu zewnętrznego oraz wieloma powikłaniami narządowymi.

Inne pytania

Zakrzepica żył głębokich powikłana ostrą zatorowością płucną. Jakie badania dodatkowe wykonać? Czy bardziej prawdopodobna jest trombofilia? Czy po 25 dniach jest jeszcze zagrożenie, że skrzep się urwie?
Puchną mi kostki u nóg – do jakiego lekarza się udać? Puchną mi kostki u nóg, tak że ich nie widać. Ostatnio zauważyłam, że opuchlizna dochodzi do kolan. Prowadzę siedzący tryb życia, ostatnio nogi trzymam wyżej, ale niestety opuchlizna nie schodzi. Co może być przyczyną takiego stanu?
Samodzielne podawanie zastrzyku z heparyny drobnocząsteczkowej Gdzie dokładnie znajduje się przednio-boczna, a gdzie tylno-boczna część powłok brzusznych? W opisie techniki wstrzyknięcia podskórnego dla Clexane piszą, że należy go wstrzykiwać w tych miejscach.
Nadmierny obrzęk kończyny „pod gipsem” i utrzymujący się obrzęk po jego zdjęciu Od niedawna wiem, że mam zakrzepicę. Stało się to tak, że przed świętami złamałam nogę. Tydzień po założeniu byłam u chirurga, bo czułam, jak wszystko w gipsie puchnie.
Obrzęk łydki (opuchnięta łydka) i ataki duszności - do jakiego specjalisty? Moja 65-letnia mama ma od kilku lat problemy z obolałą, opuchniętą, pokrytą popękanymi naczynkami krwionośnymi łydką.