Ryzyko zakrzepicy w ciąży
W ciąży i połogu zwiększone ryzyko zakrzepicy spowodowane jest obecnością wszystkich elementów triady Virchowa w związku z:
- zmianami w układzie krzepnięcia
- zwolnieniem przepływu krwi żylnej
- uszkodzeniem naczyń krwionośnych w czasie porodu
- unieruchomieniem po porodzie.
Zobacz także: Przyczyny zakrzepicy
Czynniki ryzyka
Ryzyko zakrzepicy jest wyraźnie większe u kobiet otyłych, powyżej 35. roku życia, u tych, które już przebyły zakrzepicę oraz tych, u których zakrzepica występuje rodzinnie.
Ryzyko wystąpienia zakrzepicy i - co za tym idzie - zatorowości płucnej normalizuje się kilka tygodni po porodzie.
Ciąża i układ krzepnięcia
Ciąża jest szczególnym okresem dla układu krzepnięcia. Aby jej przebieg był prawidłowy, musi zostać zachowana wyjątkowo precyzyjnie równowaga pomiędzy skłonnością do krwawienia a krzepnięciem. W początkowym okresie ciąży, z punktu widzenia jej utrzymania, istotne jest zapobieganie krwawieniom, a pod koniec ciąży organizm przygotowuje się do wyzwania, jakim jest poród. W obu tych przypadkach układ krzepnięcia zapobiega nadmiernemu krwawieniu, co odbywa się poprzez wzrost stężenia czynników krzepnięcia i zmniejszenie stężenia białka S – naturalnego czynnika hamującego krzepnięcie.
Zmiany hormonalne w ciąży
W czasie ciąży zwiększa się stężenie hormonów, szczególnie estrogenów i progesteronu.
Ich zadaniem jest utrzymanie ciąży. Hormony oddziałują jednak również na ścianę
naczyń żylnych, zwiększając ich zdolność do rozszerzania się. Powoduje to zwolnienie przepływu krwi,
które, jako jeden z elementów wspomnianej triady Virchowa, sprzyja zakrzepicy.
Utrudnienie przepływu żylnego w ciąży
W czasie ciąży, zwłaszcza w jej późniejszej fazie, powiększająca się macica uciska na narządy jamy brzusznej, w tym również na duże żyły - żyły biodrowe i żyłę główną dolną, główne naczynia odpowiedzialne za odpływ krwi z nóg. Stanowi to mechaniczną przyczynę zwolnienia przepływu i przyczynia również do zwiększonego ryzyka zakrzepicy.
Zapamiętaj
W czasie ciąży ryzyko zakrzepicy zwiększa się z powodu:- zwiększenia stężenia czynników krzepnięcia i zmniejszenia stężenia naturalnych czynników hamujących krzepnięcie
- zwiększenia stężenia hormonów i ich oddziaływania na naczynia, co sprzyja ich poszerzaniu i zastojowi krwi
- zwolnienia przepływu krwi w żyłach w jamie brzusznej z powodu ich ucisku przez powiększoną macicę.
