×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Jakie produkty żywnościowe mają wpływ na wzrost wskaźnika INR?

Pytanie nadesłane do redakcji

Jakie produkty żywnościowe mają wpływ na wzrost wskaźnika INR?

Odpowiedziała

dr med. Marzena Frołow
Specjalista chorób wewnętrznych
Specjalista angiolog

Odpowiem nieco szerzej. Warto pamiętać, że wskaźnik INR informuje nas o czynności układu krzepnięcia. U osób nieprzyjmujących leków przeciwkrzepliwych waha się on ok. 1 (może być nieznacznie niższy lub wyższy). Podawanie leków, takich jak warfaryna lub acenokumarol powoduje zahamowania wytwarzania w wątrobie białek – czynników krzepnięcia niezbędnych do prawidłowego krzepnięcia. Oczywiście proces hamowania musi być ściśle kontrolowany, gdyż nie zależy nam na całkowitym zablokowaniu wytwarzania tych białek, a jedynie na kontrolowanym zmniejszeniu ich produkcji. Temu celowi służy ścisłe dawkowanie leku pod kontrolą badania laboratoryjnego, jakim jest INR. Podawanie leków powoduje wydłużanie (zwiększenie) INR. W większości przypadków zakrzepicy pożądane zwiększenie mieści się w granicach 2–2,5, wyższe wartości konieczne są zwykle u chorych ze sztucznymi zastawkami serca. Hamujące działanie wspomnianych leków odbywa się poprzez blokowanie działania witaminy K niezbędnej do powstania aktywnych form czynników krzepnięcia, stąd inna nazwa tych leków – antywitaminy K.

Nietrudno domyśleć się, że wszystkie pokarmy bogate w witaminę K będą dostarczały jej „dodatkowych porcji” i powodowały mniejszą skuteczność działania leku, czyli skracanie INR. Przykładem takich pokarmów bogatych w witaminę K są m.in. owoce (np. truskawki, brzoskwinie, awokado), zielone warzywa, zwłaszcza warzywa liściaste, niektóre oleje, ser, białko jaja, wątroba.

Należy zapytać, czy w związku z tym w trakcie leczenia nie jeść tych produktów?

Nagła i znaczna zmiana w spożyciu witaminy K zarówno w postaci zmniejszenia, jak i nagłego zwiększenia jej spożycia może spowodować znaczne i potencjalnie niebezpieczne zmiany INR, dlatego nie należy rezygnować ze spożywania pokarmów ją zawierających, a jedynie unikać dużych wahań jej spożycia i utrzymywać stałą dietę, innymi słowy należy regularnie jeść podobny rodzaj żywności, kierując się w razie wątpliwości tabelami dietetycznymi informującymi o zawartości różnych witamin w produktach.

Warto tu jeszcze poruszyć temat substancji powodujących wydłużanie (zwiększenie) INR. O ile w przypadku pokarmów zmniejszających skuteczność istnieje ryzyko nieskutecznego leczenia i nawrotu zakrzepicy, o tyle przedawkowanie leku lub jednoczesne substancji nasilających jego działanie grozi ryzykiem krwawienia.

Substancje nasilające działanie leków przeciwkrzepliwych (czyli zwiększające INR) to przede wszystkim alkohol i leki, a wśród nich szczególnie większość leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych (n.b. większość dostępna bez recepty), przede wszystkim aspiryna, antybiotyki, niektóre leki hormonalne, wszystkie leki hamujące układ krzepnięcia o innym mechanizmie działania niż antywitaminy K, w tym heparyny, tzw. leki trombolityczne i wiele innych. Jest to bez mała 200 substancji, więc nie sposób wszystkich ich wymieniać i byłoby to zupełnie niecelowe, natomiast należy zawsze przed każda próbą zastosowania jakiegokolwiek nowego leku sprawdzić, czy w ulotce informacyjnej nie ma adnotacji o interakcji z antywitaminami K. Nie zaszkodzi również zapytać o to farmaceuty wydającego lek oraz przypomnieć każdemu lekarzowi, szczególnie takiemu, który nie zna dokładnie pacjenta, że przyjmuje się antywitaminy K. Niestety zdarza się, że pacjent „nie ujawnia” stosowania warfaryny czy acenokumarolu przy wizycie lekarskiej. Przy dzisiejszym pośpiechu i ograniczonym czasie w poradniach, niestety nietrudno o przeoczenia, dlatego tak ważna jest dobra edukacja chorego i jego świadomość co do zażywanych leków pozwalająca uniknąć wielu powikłań.

Tematem budzącym sporo emocji w trakcie leczenia antywitaminami K jest spożywanie alkoholu. Jednorazowe spożycie dużej ilości alkoholu spowoduje nasilenie działania leku i wzrost zagrożenia krwawieniem, co może mieć tragiczne skutki. Dodatkowo zaburzenia koncentracji i koordynacji pod wpływem alkoholu zwiększają ryzyko urazu i krwawienia, stąd stanowczo odradzam picie alkoholu w trakcie leczenia. Niektórzy dopuszczają spożywanie dziennie lampki wina lub jej odpowiednik - niestety takie „przyzwolenie” często powoduje, że liczba lampek i ich pojemność w przypadku niektórych pacjentów szybko się zwielokrotniają, co prowadzi niezmiennie do kłopotów.

Niezależnie od spożywanych pokarmów i używek oraz stosowanych leków na INR będą miały wpływ inne choroby, w tym nowotworowe i przewodu pokarmowego, biegunki, wymioty, stopień nawodnienia organizmu, błędy w dawkowaniu – zapominanie dawki lub wielokrotne omyłkowe jej spożycie itp.

29.08.2012
Inne pytania
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta